Şeker hastalığı-Diyabette Çift Görme (Diplopi)

Şeker hastalığı-Diyabette Çift Görme (Diplopi)

(Diyabetik sinir felçlerinin çoğu 3-6 ay içinde kendiliğinden düzelebilir.)

Diyabet, sinir hasarına yol açarak göz kaslarının düzgün çalışmasını etkileyebilir. Bu durum çift görmeye (diplopi) neden olabilir. Diyabet kaynaklı çift görme genellikle diyabetik kraniyal nöropati ile ilişkilidir ve çoğunlukla 3., 4. veya 6. kraniyal sinirlerin etkilenmesi sonucu ortaya çıkar.

Belirtiler

1. Görsel Şikayetler:
   • Çift görme (binoküler veya monoküler).
   • Yakın mesafede veya uzak mesafede çift görme.
   • Belirgin görme bozukluğu yoksa bile “bulanık çift görüntü” hissi.
2. Diğer İlgili Semptomlar:
   • Gözde hareket kısıtlılığı.
   • Gözde ağrı (özellikle 3. sinir tutulumu varsa).
   • Göz kapağı düşüklüğü (ptozis) – 3. sinir felcinde görülebilir.
   • Baş pozisyonunda anormallik: Hastanın çift görmeyi telafi etmek için başını yana eğmesi.

Nedenleri

Diyabette çift görme, temel olarak sinir hasarı (diyabetik nöropati) nedeniyle oluşur. Bu hasar, uzun süreli ve kontrolsüz kan şekeri seviyelerinin neden olduğu mikrodamar bozukluklarından kaynaklanır.

1. Diyabetik Nöropati:
   • 6. Sinir (Abdusens Sinir): Gözün dışa doğru hareketini kontrol eder. En sık etkilenendir ve gözün içe dönük kalmasına neden olur.
   • 3. Sinir (Okülomotor Sinir): Gözün yukarı, aşağı ve içe hareketlerini kontrol eder. Göz kapağı düşüklüğü ve çift görmeye yol açar.
   • 4. Sinir (Troklear Sinir): Gözün aşağı ve içe doğru hareketini kontrol eder. Özellikle merdiven inme sırasında çift görme fark edilir.
2. Mikrovasküler İskemi:
   • Siniri besleyen küçük kan damarlarının tıkanması sonucu oksijen yetersizliği ve sinir fonksiyonlarında bozulma.
3. Diyabete Bağlı Retinopati veya Katarakt:
   • Görme kalitesini etkileyen diğer diyabet komplikasyonları da çift görmeyi tetikleyebilir.

Tedavi

Tedavi, diyabetin kontrol altına alınması ve altta yatan sinir hasarının iyileştirilmesine yöneliktir. Diyabetik nöropatinin doğası gereği, iyileşme süreci zaman alabilir.

1. Diyabet Kontrolü

• Kan şekeri seviyelerinin sıkı kontrolü (HbA1c hedefi genellikle %7’nin altındadır).
• Diyabet ilaçlarının (metformin, insülin vb.) düzenlenmesi.
• Dengeli diyet ve egzersiz.

2. Semptomatik Tedavi

• Prizma Gözlük: Geçici olarak çift görmeyi düzeltmek için prizma lens kullanımı.
• Göz Kapama: Etkilenen sinirin iyileşme sürecinde, rahatsız edici çift görmeyi önlemek için bir gözü kapatma.

3. Altta Yatan Durumun Tedavisi

• Sinir Felci Tedavisi:
  • Spontan iyileşme: Diyabetik sinir felçlerinin çoğu 3-6 ay içinde kendiliğinden düzelebilir.
  • Botulinum toksin (Botox): Kalıcı veya uzun süreli kas felçlerinde kullanılabilir.
  • Cerrahi müdahale: Nadir durumlarda, kalıcı çift görmeyi düzeltmek için şaşılık cerrahisi yapılabilir.

4. Ağrı Yönetimi

• Diyabetik nöropati ağrısı varsa gabapentin, pregabalin gibi ilaçlar kullanılabilir.

Doğal Seyir

Diyabetik nöropati kaynaklı çift görmenin seyri genellikle iyi huyludur:

• İyileşme Süreci: Çoğu vakada, sinir felci 3-6 ay içinde tamamen düzelir. Ancak bu süreç kan şekeri kontrolü ile doğrudan ilişkilidir.
• Kalıcı Sorunlar: Kontrolsüz diyabette iyileşme yavaşlayabilir veya sinir hasarı kalıcı olabilir.
• Tekrarlama Riski: Kan şekeri kontrolü sağlanmazsa sinir felçlerinin tekrarlama olasılığı yüksektir.

Önlem

1. Diyabetin İyi Yönetimi:
   • Düzenli kan şekeri takibi ve diyet kontrolü.
   • Yıllık göz muayenesi ve nörolojik değerlendirme.
2. Göz Sağlığının Korunması:
   • Diyabetik retinopati için periyodik göz dibi muayenesi.
   • Katarakt veya diğer göz hastalıklarının erken teşhisi.
3. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri:
   • Tütün ve alkol kullanımının bırakılması.
   • Düzenli fiziksel aktivite.

Diyabetik çift görme, erken teşhis ve iyi yönetimle genellikle geri dönüşümlü bir durumdur. Ancak, tekrarlama riski göz önünde bulundurularak hastaların düzenli takip edilmesi önemlidir.