Nistagmus (Gözde Titreme) ve Tedavisi

İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi

**Nistagmus (Gözde Titreme) ve Tedavisi**

Nistagmus, gözün normal hareketleri dışında ve onlardan tamamen bağımsız olarak gelişen, istem dışı ritmik hareketlerdir. Genellikle iki gözde birden görülür, tek taraflı nistagmus nadirdir. Nistagmus hareketleri sıklıkla gözün odaklama sorunlarından veya uzayda yanlış ve eksik oryantasyondan kaynaklanır. Birçok durumda nedeni belirlenemez, ancak ani gelişen nistagmus ciddi nörolojik hastalıkların ilk belirtisi olabilir.

Nistagmus varlığında, titremenin hızı ve miktarına bağlı olarak hastanın görmesi çeşitli derecelerde azalır. Hastalar daha net görebilmek için gözlerini titremenin azaldığı bir alana çevirirler, objeye yaklaşırlar veya özel baş pozisyonları oluşturabilirler. Doğuştan veya bebeklik döneminde, yani odaklanma refleksi gelişmeden önce ortaya çıkan nistagmus, genellikle yalnızca görme azlığı ile karakterizedir. Ancak daha sonraki yaşlarda, özellikle ileri yaşlarda nörojenik ve vestibüler kaynaklı nistagmus, cisimlerin hareketli algılanması (osilopsi), baş dönmesi ve titreme gibi belirtiler gösterebilir.

Nistagmus doğuştan olabilir veya sonradan gelişebilir. Sonradan edinilen nistagmus mutlaka bir nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Doğuştan nistagmus ise sıklıkla göz hekimleri tarafından teşhis edilir.

**Doğumsal (Konjenital) Nistagmus:** Yaşamın ilk birkaç haftasında ortaya çıkan bu nistagmus genellikle yatay ve sarkaç tipi hareketlerle görülür. İki gruba ayrılır: duyusal ve motor tip. Duyusal tipte makulada (sarı nokta) yeterli görüntü oluşamadığı için normal odaklama refleksi gelişmemiştir. Görme azlığı nistagmus ile birlikte gözlenir. Albinizm, optik disk hipoplazisi, akromatopsi ve yüksek miyopi gibi durumlar sebep olabilir. Motor tipte ise herhangi bir oküler anomali saptanamaz. Bazen nistagmusla birlikte anormal baş pozisyonu veya baş hareketi görülebilir. Bu, titremenin azaldığı bir alanı yakalayarak daha iyi görmeyi sağlamaya yönelik bir çabadır. Konjenital nistagmus bazen konjenital ezotropyaya da eşlik edebilir.

**Nistagmus Tedavisi:**

Edinilmiş nistagmuslarda tedavi altta yatan nedene yönelik planlanır.

Doğumsal (konjenital) nistagmusta, optik, ortoptik ve cerrahi tedavi uygulanabilir. Kırma kusuru olan hastalarda optik düzeltme nistagmusun azalmasına yardımcı olabilir. Ayrıca gözleri titremenin azaldığı bölgede (nötral bölge) tutmayı sağlayan prizmatik camlar kullanılabilir. Şaşılık ve ambliyopi tedavisinde ortoptik yöntemler de nistagmusu azaltıcı etki gösterebilir. Cerrahi tedavi, nistagmusun belirli yönlerde azaldığı ve nötral bölgesi olan olgularda uygulanır. Bu operasyonla, gözler nistagmusun azaldığı yönün karşı tarafına çevrilir, böylece hasta karşıya bakmak istediğinde gözlerini nistagmusun azaldığı yöne döndürmek zorunda kalır. Amaç, anormal baş pozisyonunu düzeltmek ve primer pozisyonda nistagmusu azaltarak daha rahat bir görüş sağlamaktır.